2 marca 1945 rozpoczyna się niemieckie kontruderzenie pod Lubaniem (na wschód od Zgorzelca), ostatni sukces Wehrmachtu na wschodzie.
W wyniku ofensywy styczniowej Armia Czerwona dotarła na początku lutego do Odry, a następnie rozpoczęło się oczyszczanie skrzydeł przed ostateczną ofensywą na Berlin. Radzieckie armie uderzyły na Dolny Śląsk – w połowie lutego okrążony został ogłoszony twierdzą Wrocław, a 17 lutego do Lubania wdarły się jednostki 3 Armii Pancernej Gwardii ze składu 1 Frontu Ukraińskiego, która zmierzała w kierunku na Zgorzelec i Drezno. Rosjanie zamierzali zdobyć jeszcze jedną podstawę wyjściową do ataku w stronę Berlina.
Rozwój sytuacji na Dolnym Śląsku z początkiem marca 1945 (rejon opisywanych walk zaznaczony na szaro)
Lubań był dla Niemców ważnym miastem, gdyż stanowił węzeł kolejowy umożliwiający swobodną komunikację i zaopatrywanie walczącej na Dolnym Śląsku Grupy Armii Środek feldmarszałka Ferdinanda Schörnera. Niemcy mieli też w planach odsiecz Wrocławia, a przez Lubań biegłaby najkrótsza droga transportu koniecznych sił. Liczono również na zadanie strat wysuniętym jednostkom nieprzyjaciela.
Ruchy wojsk radzieckich bezpośrednio poprzedzające bitwę.
Do przeciwnatarcia sformowano Grupę Pancerną „Nehring” pod dowództwem generała Walthera Nehringa. W jej skład wchodziły:
XXXIX Korpus Pancerny:
-Przyboczna Dywizja Grenadierów Pancernych Führera (Führerbegleit-PzGrenDivision)
-17 Dywizja Pancerna
-6 Dywizja Grenadierów Ludowych
-dywizja piechoty
LVII Korpus Pancerny:
-Przyboczna Dywizja Pancerna Führera (Führerbegleit-PzDivision)
-8 Dywizja Pancerna
-16 Dywizja Pancerna
-dwie dywizje piechoty
Liczebność pojazdów pancernych znajdowała się średnio poniżej 50 % stanów etatowych. Ponadto wielu żołnierzy było niewyszkolonych i niedoświadczonych, to samo dotyczyło części dowódców niższego szczebla. Największym problemem był brak paliwa, który ograniczał mobilność oddziałów.
Plan operacji był prosty – jednostki pancerne mają przejść do natarcia po obu stronach Lubania i zamknąć okrążenie pod Nowogrodźcem (Naumburg).
Niemieckie natarcie pod Lubaniem.
Natarcie wystartowało 2 marca. Na lewym skrzydle XXXIX KPanc. napotkał początkowo na słaby opór co pozwoliło na ruch do przodu równolegle do osi drogi Zgorzelec (Görlitz) – Bolesławiec (Bunzlau). Jednak w zalesionym rejonie Godzieszowa (Günthersdorf) opór radziecki stężał i natarcie utknęło.
Na prawym skrzydle 8 DPanc. nacierała równolegle do Kwisy w kierunku Nowogrodźca, a Przyboczna Dywizja Pancerna Führera zdobyła Kotliska (Kesselsdorf).
Natarcie wytracało impet, a Rosjanie zaczęli wprowadzać do walki swoje rezerwy i okopywać się w obronie. Stało się jasne, że zamknięcie okrążenia pod Nowogrodźcem jak pierwotnie planowano nie będzie możliwe.
Po konsultacjach dowódcy Przybocznej Dywizji Grenadierów Pancernych Führera Hellmutha Mädera z Schörnerem i Nehringiem, dywizja ta obeszła Godzieszów od południa skręcając na wschód.
Zniszczony radziecki T-34/85 w Lubaniu.
Jednostki Armii Czerwonej chcąc uniknąć okrążenia zaczęły wycofywać się z Lubania wąskim korytarzem w stronę Nowogrodźca będąc pod ostrzałem. 4 marca okrążenie zamknęło się, gdy w dolinie Kwisy spotkały się jednostki Dywizji Grenadierów i 8 DPanc. Sporo radzieckich jednostek uniknęło jednak okrążenia, gdyż uciekły na czas, gdy siły niemieckie, które miały uszczelnić okrążenie utknęły w ciężkich walkach. Radzieckie straty w czołgach można przyjąć w granicach 100 – 200 wozów. 6 marca niemieckie natarcie stanęło.
Dowódca Grupy Armii Środek Ferdinand Schörner oraz minister propagandy Josef Goebbels na rynku w Lubaniu.
Operację uznano za sukces. 8 marca do Lubania przybył minister propagandy Josef Goebbels, który wygłosił przemówienie na rynku miejskim. Obecny był także dowódca Grupy Armii Środek Ferdinand Schörner, a całe wydarzenie zostało utrwalone w kronice wojennej.
Front na tym odcinku pozostał praktycznie niezmieniony do końca wojny.
Josef Goebbels i Willy Hübner. Minister gratuluje 16-latkowi otrzymania Krzyża Żelaznego 2 klasy.
