Jakie tematy przychodzą do głowy każdemu entuzjaście historii, kiedy słyszy nazwisko Beevor? Oczywiście II wojna światowa, jej najważniejsze bitwy, kampanie zmieniające losy konfliktu – opisane zarówno z perspektywy monumentalnych starć, jak i pojedynczego, zagubionego w zawierusze dziejów żołnierza. Charakterystyka ta bynajmniej nie wyczerpuje całego spektrum jego pisarstwa. Dzięki wydawnictwu „Znak”, po ponad 21 latach możemy powrócić do jednej z jego pierwszych książek. Czy warto wybrać się w tą podróż?

unnamed

 

Dla polskiego czytelnika, zaznajomionego z dotychczasowym dorobkiem Beevora, „Paryż wyzwolony” może być nie lada zaskoczeniem. Choć nie jest to jego pierwsza książka, która zakresem chronologicznym wykracza poza (albo przed) II wojnę światową, ma ona jednak nieco inny ładunek emocjonalny. Jej bohaterami częściej niż żołnierze, stają się pisarze, artyści estradowi, malarze, politycy czy filozofowie. Ale czy mogło być inaczej, jeżeli pisze się o Paryżu i Francji?

O czym zatem jest „Paryż wyzwolony”, jeżeli nie kolejną książką o D-Day? To przede wszystkim wyprawa w głąb podzielonego narodu i społeczeństwa, który na wielką skalę podjął kolaborację z nazistami i musiał się zmierzyć z konsekwencjami swoich wyborów. Nawet kiedy generał Leclerc ze swoją 2 Dywizją Pancerną wsparł trwające w stolicy Francji powstanie, sielankowy nastrój wyzwolenia nie trwał przecież długo. W ślad za nim, miasto „przejęli” Amerykanie, przypominający niewygodną prawdę, że to na ich barkach udało się dokonać antynazistowskiego przewrotu. W końcu, „Gdy milkną odgłosy świętowania, niewiele krajów kocha swoich wybawców”.

„Paryż wyzwolony” to książka intrygująca, powiem nie zostawia czytelnika w punkcie dobrze znanym, tj. w atmosferze rozliczania się z „grzechów Vichy”, golenia głów Francuzek sypiających z Niemieckimi żołnierzami czy legitymizacji rządów Charlesa De Gaullea. Artemis i Beevor idą w swojej narracji znacznie dalej, ukazując równie burzliwy okres początków zimnej wojny. Obok procesów kolaborantów, obserwujemy rozwój świata mody. Komunistom, osiągającym coraz większe wpływy, towarzyszom dysputy egzystencjalistów. Na naszych oczach, Paryż staje się powoli tym, do czego został stworzony – mekką artystów, turystyczną ikoną szyku i rozrywki. Czytelnik cały czas jednak ma świadomość powagi sytuacji, bowiem koniec jednej wojny, oznaczał dla paryżan początek drugiej. Bardziej subtelnej, opartej na grze wywiadów, czy jak piszą Artemis i Beevor: „Teatrze cieni ze spisku i intryg”.

„Paryż wyzwolony” to ciekawa pozycja dla tych wszystkich, którzy chcą poznać Beevora od nieco innej strony. Ukazuje on bowiem, że nie tylko militarne zmagania, ale również wojny intelektu i rozliczanie się z własną przeszłością, mogą być opowiedziane w sposób równie ciekawy. Trudno zrozumieć dzisiejszą Francję, jeśli nie przeanalizuje się dokładnie konfliktów, które z całą ostrością wybuchły chwilę po wojnie. Tych pomiędzy konserwatystami, a antyklerykalną lewicą, tradycjami intelektualnymi, a zachłyśnięciem komunizmem. Beevor i Cooper są doskonałymi przewodnikami po tych niełatwych czasach.

————————————————————————————————————

Antony Beevor, Artemis Cooper, Paryż wyzwolony

Mistrzowski duet pisarzy, przedstawia nieznane oblicze wyzwolonego Miasta Świateł – od wystawnych sal bankietowych po zatęchłe bistra i wypełnione jazzem piwnice kamienic. Wyzwolony Paryż to pasjonująca opowieść, wypełniona niepublikowanymi wcześniej dokumentami i wspomnieniami jego mieszkańców. To obowiązkowa lektura dla wszystkich, którzy chcą zrozumieć dzisiejszą Francję.

Antony Beevor – jeden z najbardziej zasłużonych historyków drugiej wojny światowej. Pisarz – zjawisko, na Wyspach jego książki rozchodzą się w milionach egzemplarzy. Kultowa pozycja Stalingrad została przetłumaczona na 18 języków, wielokrotnie nagradzana, przez w
iele miesięcy znajdowała się na szczycie list bestsellerów.

Artemis Cooper –  brytyjska pisarka. Prywatnie żona Antony’ego Beevora, wnuczka Lady Diany i Duffa Cooperów. Autorka kilku książek, w tym Cairo in the War: 1939–1945 oraz barwnej biografii Patricka Leigh Fermora, Patrick Leigh Fermor: An Adventure.

DziwnaWojna.pl POLECA!

11008570_447915338692669_6446531213425216953_n